“مانی پلو” غذای خوش طعم دامغانی
“مانی پلو” یکی از غذاهای دامغان واقع در استان سمنان است که طعم بسیار عالی و بی نظیری دارد و نامش از رنگ های متنوع استفاده شده در این غذا گرفته شده است.
مواد لازم
برنج ۳ لیوان
زعفران دم کرده به مقدار لازم
لپه یک لیوان
کشمش پلویی ۲۵۰ گرم
زرشک ۷۵ گرم
گوشت گوسفند یا فیله گوساله ۳۰۰ گرم (خرد شود)
رشته پلویی ۲۰۰ گرم
پیاز داغ ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل، زردچوبه به مقدار لازم
زیره سیاه یک قاشق چای خوری (به دلخواه)
روغن به مقدار لازم
مواد لازم برای ته دیگ (در صورت دلخواه)
زعفران دم کرده یک قاشق چای خوری
ماست معمولی یک لیوان
زردهٔ تخم مرغ یک عدد
طرز تهیه
در قابلمه ای یک تا دو قاشق روغن می ریزیم و روی حرارت داغ می کنیم. گوشت را در روغن کمی تفت می دهیم، پیاز داغ، زردچوبه و فلفل را اضافه می کنیم، پس از ۱ تا ۲ دقیقه دو لیوان آب به آن می افزاییم و درب قابلمه را می گذاریم تا بپزد (در انتهای پخت گوشت، نمک را به آن اضافه می کنیم).
لپه را با دو لیوان آب می جوشانیم و پس از دو دقیقه در آبکش می ریزیم (با این کار نفخ لپه گرفته می شود) و بعد دوباره با یک لیوان آب و کمی نمک می گذاریم تا بپزد.
برنج را که دو ساعت قبل در آب و نمک خیس کرده ایم در آب جوش می ریزیم چند دقیقه به برداشتن برنج مانده، رشته و لپه را به آن اضافه می کنیم و بعد از یکی دو جوش در آبکش می ریزیم (دلیل این کار این است که رشته نرم شود و لپه لعاب نیندازد و برنج هنگام دم کشیدن به هم نچسبد).
در قابلمه ای کمی روغن می ریزیم و روی حرارت داغ می کنیم. در کاسه ای ماست و زعفران دم کرده و زردهٔ تخم مرغ را با یک تا دو کفگیر برنج مخلوط کرده، در ته قابلمه می ریزیم (برنج به حدی باشد که مایع ته دیگ نه خیلی شل و نه خیلی سفت شود). بقیه برنج را روی آن ریخته و دم می کنیم.
کشمش و زرشک (پاک کرده و شسته) را جداگانه با مقدار خیلی کم روغن سرخ می کنیم و سه چهارم از هر دو را با هم مخلوط و یک چهارم بقیه را برای تزئین کنار می گذاریم.
بعد از این که برنج دم کشید، روی آن زعفران دم کرده می ریزیم؛ گفتنی است که این پلو تقریباً زعفرانی است.
هنگام کشیدن در دیس لا به لای آن مخلوط کشمش و زرشک را می ریزیم و سطح روی برنج را برنج ساده می ریزیم وباسلیقه تزئین میکنید
ته چین کشمش و لپه سمنان
ته چین کشمش و لپه یکی از غذاهای محلی استان سمنان است که از مزه ی بسیار جالبی برخوردار می باشد.
مواد لازم
لپه =۲۰۰ گرم
کشمش= ۱.۵ فنجان
گوشت مرغ= ۱۲۰۰ گرم
زعفران= ۰.۲۵ فنجان
روغن= ۰.۵ فنجان
ماست ساده پر چرب= ۱ فنجان
زرده تخم مرغ= ۳ عدد
برنج= ۵ فنجان
پیاز= ۱ عدد
زردچوبه= قدری
فلفل= قدری
نمک= قدری
زعفران آبگرفته باشد , ماست کیسه ای یا آب رفته باشدته چین کشمش
طرز تهیه
ماست آبرفته را با زرده تخم مرغ خوب بهم می زنیم برنج را با زعفران زیاد می پزیم و کمی از آن را در مواد ماست می ریزیم مواد ته چین نباید شل باشد , کف قابلمه روغن ریخته و با مواد ته چین کف قابلمه را می پوشانیم و با پشت قاشق کمی فشار می دهیم تا سفت شد سپس کشمش را کمی سرخ می کنیم و لپه پخته شده را با پیاز سرخ شده مخلوط می کنیم مرغ را تکه تکه کرده و لابه لای برنج می ریزیم و دم می گذاریم.
نکته
برنج کمی زنده برداشته شود تا خمیر نشود.
خورش لپه قرمه یک نوع غذای دامغانی
قرمه سبزی دامغانی ها با شکلی خاصی به نام خورش لپه قرمه مشهور است که تجربه طعم این غذای محلی خالی از لطف نیست.
مواد لازم
مرغ (سینه) :۴۰۰ گرم
سبزی (قرمه و سرخ شده) :۲۰۰ گرم
پیاز :۱ عدد
لپه :نصف پیمانه
غوره :نصف پیمانه
آبغوره :نصف پیمانه
نمک :به میزان لازم
فلفل :به میزان لازم
زردچوبه :به میزان لازم
روغن :به میزان لازم
خورش قرمه لپه
طرز تهیه
ابتدا لپه ها را با مقداری نمک آب پز می کنیم .
در ظرفی مناسب پیاز را به صورت خلالی خرد کرده و در کمی روغن تفت می دهیم تا نیمه سرخ شود.
سپس سینه مرغ را خرد کرده و به آن افزوده و تفت می دهیم تا تغییر رنگ دهد.
زردچوبه و فلفل را نیز اضافه کرده و پس از آن سبزی قورمه سرخ شده و مقدار مناسبی آب به مواد می افزاییم.
وقتی گوشت مرغ پخته شد، لپه پخته شده را اضافه کرده و نیم ساعت آخر پخت خورش، غوره و آبغوره را به همراه نمک به آن اضافه می کنیم و می گذاریم تا خورش کاملا جا افتاده و آماده شود.
نکات
۱. حتما لپه را از شب قبل خیس کنید و آب آن را ۳ مرتبه عوض کنید و اگر فراموش کردید آن را بجوشانید و آبش را خالی کنید.
۲. میتوانید به جای مرغ از گوشت هم استفاده کنید.
۳. بهتر است به همراه پیاز داغ یک قاشق رب گوجه فرنگی هم سرخ کنید تا غذایتان خوشرنگ تر شود.
ته چین شهمیرزادی
ته چین شهمیرزادی یکی از غذاهای محلی استان سمنان شهر شهمیرزاد است. شهمیرزاد منطقه ای ییلاقی از توابع استان سمنان و در ۲۵ کیلومتری این استان قرار دارد که از طبیعت بسیار زیبا
مواد لازم
برنج:۵ پیمانه
عدس پخته:۲ پیمانه
سبزی خردشده:۵۰۰ گرم
گوشت بره:۷۵۰تا ۱ کیلو گرم
زردچوبه، ادویه مخلوط، فلفل سیاه و نمک:به مقدار لازم
مواد لازم دورچین
چغندر کوچک:۵ عدد
سیب زمینی کوچک:۵ عدد
به:۲ عدد (ورقه شده)
کلم قمری کوچک:۳تا ۴ عدد (ورقه شده)
بادنجان کوچک سرخ شده:۳ تا ۴ عدد (ورقه شده)
اسفناج تفت داده شده با پیاز داغ و گرد غوره:۲۵۰ گرم
آلوچه خشک:۱۰۰ گرم
طرز تهیه
برنج خیس کرده را بجوشانید و از حد معمول دان تر در نظر بگیرید. سپس عدس پخته و سبزی پلو را اضافه، بعد از یکی دو جوش آبکش کنید. گوشت را باز کرده و به صورت یک صفحه درآورید سپس سطح گوشت را با زردچوبه، فلفل سیاه و ادویه مورد نظر و کمی نمک آغشته کنید. ابتدا ته قابلمه مورد نظر روغن بریزید.
سپس کمی زردچوبه اضافه کرده، سه تا چهار کفگیر از برنج آبکش شده به همراه سبزی و عدس را ریخته و گوشت ادویه زده فوق را روی سطح برنج قرار دهید. مجدداً کمی از برنج آبکش شده را روی گوشت بریزید و دورچین غذا را دور تا دور و میان غذا قرار دهید.
سپس مابقی برنج آبکش شده را روی مواد بریزید و قابلمه را به مدت ۳ الی ۴ ساعت روی حرارت کم قرار دهید تا بر اثر دم کشیدن گوشت نیز پخته شود. سپس ته چین فوق را در ظرف مورد نظر کشیده و دورچین آن را هم حاشیه ظرف قرار دهید سپس سرو نمایید. در شهمیرزاد گاهی آب چلو را کنار می گذارند و با یک کفگیر از برنج آبکشی شده همراه با عدس و سبزی و مقداری لواشک یا رب آلوچه، آش درست کرده و این آش را روی حرارت بسیار کم قرار می دهند تا جا بیفتد.
خورش کدو و گردو
خورش کدو و گردو یا خورش کدو و گردو دامغانی یکی از غذاهای محلی شهر دامغان در استان سمنان است.
مواد لازم
گردو ۳۰۰ گرم
گوشت مغز ران گوسفند ۵۰۰ گرم
پیاز ۱ عدد (یا ۲ قاشق پیاز داغ)
زردچوبه درصورت تمایل ۱ قاشق چایخوری
کدو حلوایی ۵۰۰ گرم پوست کنده
روغن کنولا ۵ قاشق غذاخوری
رب انار ۱ لیوان
شکر ۱ قاشق غذاخوری
نمک و فلفل به میزان لازم
زعفران دم کرده ۱ قاشق چایخوری
طرز تهیه
مغز گردو را تمیز کرده و خیلی ریز چرخ کنید. گوشت را همراه باپیاز داغ کمی تفت داده و مغز گردو را اضافه کرده تفت دهید. مقداری زردچوبه و آب اضافه کرده بگذارید تا گوشت بپزد و گردو به روغن بیفتد. برای بهتر روغن افتادن گردو هر نیم ساعت ۱ قاشق غذاخوری آب سرد به خورش اضافه کنید. کدوها را به قطعات ۵ در ۵ سانتی متر برش دهید یا قالب بزنید و همراه با کمی روغن سرخ کنید.
وقتی که گوشت پخته شد رب انار را در کمی آب حل کنید و همراه با شکر، نمک، فلفل و زعفران در خورش بریزید تا مزه ها کاملا با هم ترکیب شوند. در این مرحله کدوهای سرخ شده را اضافه کرده تا کدوها بپزد. بنا به ذائقهٔ خود نسبت ترشی و شیرینی آن را تنظیم کنید. خورش را همراه پلو سرو کنید. این غذا مخصوص شهر دامغان است.
خلال پلو ، غذاهای محلی
مواد لازم
برنج آبکش شده ۴ پیمانه
گوشت چرخ کرده قلقلی ۳۰۰ گرم
خلال هویج ۲۰۰ گرم
خلال پرتقال ۵۰ گرم
خلال پسته ۱۰۰ گرم
خلال بادام ۲۰۰ گرم
شکر ۱۰۰ گرم
پیاز متوسط ۱ عدد
زعفران دم کرده غلیظ ۲ قاشق غذاخوری
روغن حیوانی ۲۰۰ گرم
نمک، فلفل، ادویه به میزان لازم
طرز تهیه
گوشت چرخ کرده را با پیاز رنده شده و ادویه و نمک مخلوط کرده کاملاً ورز دهید و از آن قلقلی های کوچک تهیه کنید و در روغن تفت دهید.
سپس آن ها را با نصف پیمانه آب روی حرارت ملایم بپزید.
در آخر برنج دم کرده را در دیس کشیده و روی آن را با خلال های آماده و کوفته قلقلی تزئین نمایید.
برای تهیه خلال پرتقال ۱۰۰ گرم خلال پرتقال را با دو پیمانه آب روی حرارت قرار دهید پس از ده دقیقه جوشیدن آن را آبکش نموده و مجدداً با دو پیمانه آب روی حرارت قرار دهید. این عمل را سه مرتبه تکرار کنید و در مرحله چهارم ۲۰۰ گرم شکر را با ۱ پیمانه آب اضافه کرده و هنگامی که شربت کمی غلیظ شد شعله را خاموش نمایید.
بادام ها را نیم ساعت در آب جوش خیس نموده و سپس با مقداری روغن سرخ کنید.
بهتر است به مدت نیم ساعت با ۳ قاشق گلاب خیس کرده و آن را سرخ نکنید و به همان صورت روی برنج استفاده نمایید.
می توانید هویج ها را آب پز کرده، سپس به سلیقه خودتان آن ها را خلال کنید و با کمی روغن تفت دهید.
پیازها را نیز به صورت هلالی خلال نموده و در ظرفی که روغن داغ کرده اید، آن ها را سرخ کنید. توجه داشته باشید که هرچه روغن بیشتر و حرارت کمی تند باشد، پیاز داغ شما عسلی تر شده و رنگ بهتری خواهد داشت. پس از سرخ شدن حتماً پیاز داغ ها را درون یک آبکش فلزی یا حوله کاغذی قرار دهید تا هم روغن اضافی آن گرفته شود و هم پیاز داغ برشته تر شود.
سبزی پلو دامغانی ، سبزی پلو
مواد لازم
برنج ۲ لیوان
سبزی پلو خردشده ۵۰۰ گرم
بادمجان ۴ عدد
گوجه فرنگی ۴ عدد
روغن سرخ کردنی به مقدار لازم
روغن حیوانی یا کره (در صورت دلخواه) ۲ قاشق غذاخوری
دارچین ۱ قاشق غذاخوری
گرد غوره یا سماق قرمز ۲ قاشق غذاخوری
نمک و فلفل به میزان کافی
زعفران ۱ قاشق چایخوری
کدو حلوایی ۳۰۰ گرم
طرز تهیه
برنج را با آب نیم گرم شسته و خیس کرده بادمجانها را شسته و پوست کنده و از طول به دو نیم تقسیم کرده و نمک زده بعد از ۱۵ دقیقه می شوییم و خشک می کنیم و با روغن سرخ کردنی سرخ می کنیم.
بادمجانهای سرخ شده را روی کاغذ خشک کن گذاشته تا روغن اضافی آن گرفته شود. گوجه فرنگی ها را به مدت ۳ دقیقه در آب جوش انداخته و بعد در آب سرد قرار می دهیم و بعد پوست آن را گرفته و از وسط دو نیم می کنیم کمی نمک می زنیم. کدو را پوست کنده و به تکه های ۱۰*۱۰ تقسیم کرده و یا قالب زده در قابلمه آب را جوش آورده و برنج را در آن ریخته و بعد لحظه آخر سبزی را اضافه کرده و آبکش می کنیم. (زیر آبکش ظرفی را قرار داده تا بتوان آب برنج را برای تهیه لابو در آن نگه داشت .)
در قابلمه مقداری روغن ریخته و از کدوها روی آن می چینیم نیمی از مخلوط برنج و سبزی را در قابلمه ریخته و بادمجانها و گوجه فرنگی را همراه با دارچین و گردغوره میان برنج قرار داده و بعد مابقی برنج و سبزی را روی مواد می ریزیم و بر طبق معمول برنج را دم کرده و بعد از دم کشیدن در دیس می کشیم و در صورت تمایل روغن حیوانی یا کره را داغ کرده روی دیس می ریزیم و با کدوهای ته دیگ برنج را تزئین می کنیم.
